Από την Αθήνα και το Παρίσι στη Ρώμη και τη Ζυρίχη, ανακαλύπτουμε ατμοσφαιρικά café που μετρούν αιώνες ζωής και συνεχίζουν να εντυπωσιάζουν με την επιβλητική τους διακόσμηση και τις χρυσές σελίδες της ιστορίας τους…
Athénée (χώρος του πρωην Zonar’s), Αθήνα
Ένα από τα ιστορικότερα καφέ-ζαχαροπλαστεία της Αθήνας, βρίσκεται στη συμβολή των οδών Πανεπιστημίου και Βουκουρεστίου και πιο συγκεκριμένα στο πρώην Μέγαρο του Μετοχικού Ταμείου Στρατού το οποίο από το 2005 μετονομάστηκε σε Citylink. Το καφέ ιδρύθηκε το 1939 από τον Έλληνα ομογενή Κάρολο Ζωναρά, επιχειρηματία γεννημένο στην Ανατολική Θράκη, ο οποίος είχε επιστρέψει στην Ελλάδα από τις ΗΠΑ, όπου είχε ανοίξει στο Ντέιτον του Οχάιο μια επιτυχημένη και επικερδή σοκολατοβιομηχανία.
Τα εγκαίνια του Ζόναρς έγιναν το Δεκαπενταύγουστο του 1940 και συνέπεσαν με τον τορπιλισμό της Έλλης, στο λιμάνι της Τήνου. Ο συγγραφέας Δημήτρης Ψαθάς το χαρακτήριζε ως «το πιο πολυτελές ζαχαροπλαστείο της Αθήνας, τύπου ομοίου προς τα μεγαλύτερα και ωραιότερα της Βιέννης». Οι ξύλινες επενδύσεις, οι πολυέλαιοι, τα κρύσταλλα και οι καθρέπτες, τα ακριβά σερβίτσια και τα λινά τραπεζομάντιλα προσέδιδαν αίσθημα μεγαλοπρέπειας και ευχάριστου περιβάλλοντος.
Στο χώρο αυτό, έγραφε ο Σπύρος Μελάς τα χρονογραφήματά του, έδωσαν τηλεοπτική συνέντευξη στη γαλλική τηλεόραση ο Μάνος Χατζιδάκις με τη Μελίνα Μερκούρη, σύχναζε και η πολιτική ηγεσία του τόπου, από τον Κωνσταντίνο Καραμανλή, τον Σοφοκλή Βενιζέλο, τον Ηλία Ηλιού, τον Γεώργιο Μαύρο, τον Ευάγγελο Αβέρωφ, τον Γεώργιο Ράλλη και τον Ξενοφώντα Ζολώτα μέχρι τους Γιώργο Γεννηματά, Λεωνίδα Κύρκο και Αναστάσιο Πεπονή.
Το καφέ, έξι χρόνια μετά το κλείσιμό του το 2001, άρχισε ανακαινισμένο την επαναλειτουργία του τον Οκτώβριο του 2007 στο νέο εμπορικό συγκρότημα, διατηρώντας ανέπαφα τα χαρακτηριστικά αρ – ντεκό στοιχεία του. Από τον Δεκέμβρη του 2015 το καφέ άρχισε να λειτουργεί υπό τη διεύθυνση του PANAS GROUP, πλέον ως Zonars χωρίς την απόστροφο. Τελικά από το 2019 άλλαξε όνομα σε Athénée
La Closerie des Lilas, Παρίσι
Μία από τις πιο ξακουστές μπρασερί και ένα από τα πιο γνωστά σημεία συνάντησης συγγραφέων και καλλιτεχνών. Βρίσκεται στη Λεωφόρο Μονπαρνάς (171, Blvd du Montparnasse) στην Αριστερή Όχθη (Rive Gauche) του Σηκουάνα, πολύ κοντά και σε άλλα διάσημα «φιλολογικά» καφέ της γαλλικής πρωτεύουσας.
Πήρε το όνομά του από τις πασχαλιές που φύτρωναν κάποτε γύρω από το καφέ με έτος ίδρυσης το 1808, ενώ ανέστειλε τη λειτουργία του κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκόσμιου Πολέμου και επαναλειτούργησε το 1953. Ο πιο φανατικός θαμώνας του από το 1920 ως το 1956 ήταν ο Έρνεστ Χέμινγουεϊ, ο οποίος περνούσε ατέλειωτες ώρες στο διάσημο μπαρ του καφενείου. Σήμερα, σε μπρούντζινες πλάκες, πάνω στα παλιά ξύλινα τραπέζια του, μνημονεύονται τα ονόματα των διάσημων που το λάτρεψαν.
Les Deux Magots, Παρίσι
Άνοιξε τις πόρτες του το 1875, στην πλατεία Σεν-Ζερμέν-ντε-Πρε, απέναντι από τη μεσαιωνική εκκλησία, την παλαιότερη εκκλησία-μοναστήρι του Παρισιού. Το όνομά του προέρχεται από δύο ξύλινα αγάλματα Κινέζων εμπορικών αντιπροσώπων (magots), τα οποία διακοσμούν δύο κολόνες στο εσωτερικό του.
Tο διάσημο αυτό καφέ φιλοξένησε πολλούς συγγραφείς, καλλιτέχνες και διαπρεπείς διανοούμενους, όπως οι Πάμπλο Πικάσο, Αλμπέρ Καμί, Οσκαρ Ουάιλντ, Ερνεστ Χέμινγουεϊ, Ντε Μποβουάρ που συζητούσαν αναπτύσσοντας τις ιδέες και τις θεωρίες τους. Σερβίρεται εξαιρετικός καφές με ιδιαίτερες γεύσεις, ενώ διαθέτει και μεγάλη ποικιλία σε γλυκά.
Café New York, Βουδαπέστη
Για κάποιους είναι το ωραιότερο καφέ της Ευρώπης, άλλοι πιστεύουν ότι είναι το ωραιότερο του κόσμου! Ένα είναι σίγουρο. Δεν γίνεται να επισκεφτείς τη Βουδαπέστη και να μην περάσεις από το «New York Cafe», αφού ακόμα και οι ταξιδιωτικοί οδηγοί το έχουν στα «must see». «Εμφανίστηκε» το 1894 και χαρακτηρίστηκε ως «το ομορφότερο καφέ του κόσμου» αφού με τη μπαρόκ διακόσμηση του, με μάρμαρο, μπρούτζο, βελούδο και μετάξι έμοιαζε με δωμάτιο παλατιού.
Από αρχές του 20ου αιώνα υπήρξε ένα από τα μεγαλύτερα σημεία συνάντησης στην ανατολική Ευρώπη, καλλιτεχνών που εκπροσωπούσαν όλα τα είδη τέχνης. Ένας από τους αστικούς θρύλους της πόλης λέει ότι την ημέρα των εγκαινίων του ο συγγραφέας Φερενς Μολναρ άρπαξε τα κλειδιά του καταστήματος και τα πέταξε στα νερά του Δούναβη για να καταφέρει να μείνει το καφέ 24 ώρες ανοιχτό.
Καφέ Τσεντράλ, Βιέννη
Άνοιξε στο Ανάκτορο Φέρστελ το 1906 και αποτελούσε στα πρώτα χρόνια του 20ου αιώνα τόπο συνάντησης της βιεννέζικης διανόησης. Οι αίθουσές του διακοσμημένες στο στυλ του τέλους του 19ου αιώνα και η εσωτερική διακόσμησή του, με τα θολωτά ταβάνια και τα αψιδωτά παράθυρα, τους φερ-φορζέ πολυελαίους, τους απαστράπτοντες μαρμάρινους κίονες και τα πολύχρωμα βιτρώ, αντανακλούν αυτοκρατορικό μεγαλείο.
Με πολλές ζημιές κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, έκλεισε το 1943 κι έμεινε κλειστό για 43 χρόνια. Το Ανάκτορο Φέρστελ ανακαινίστηκε μετά το 1978 και το «Καφέ Τσεντράλ» επαναλειτούργησε το 1986. Πλέον, θεωρείται ιδανικό για να πιεις έναν απογευματινό καφέ μετά το φαγητό μαζί με το απαραίτητο γλυκάκι και φυσικά ακούγοντας κλασική μουσική. Ανάλογα με την ώρα, υπάρχει περίπτωση να περιμένετε στην ουρά για να μπείτε, αλλά αξίζει τον κόπο.
Antico Caffe Greco, Ρώμη
Το πιο ιστορικό «καφέ» της ιταλικής πρωτεύουσας, βρίσκεται σε έναν από τους πιο πολυσύχναστους δρόμους της Ρώμης, στη Βία Κοντόττι. Ιδρύθηκε το 1760 από τον Έλληνα Νικόλα ντέλλα Μανταλένα, από τον οποίο πήρε και το όνομά του. Πρώτη φορά γίνεται αναφορά, κατά το δέκατο όγδοο αιώνα, σε ένα έγγραφο απογραφής, που φυλάγεται στην εκκλησία του Σαν Λορέντσο, όπου αναφέρεται και το όνομα του Έλληνα ιδιοκτήτη του. Η χρυσή εποχή του εκτείνεται σ’ όλη τη διάρκεια του 18ου αιώνα.
Σ’ αυτό σύχναζαν κατά καιρούς μεγάλες προσωπικότητες, όπως ζωγράφοι, γλύπτες, μουσουργοί και άνθρωποι των γραμμάτων από ολόκληρη την Ευρώπη, οι οποίοι επισκέπτονταν ή ζούσαν στη Ρώμη. Ανάμεσα σ’ αυτούς περιλαμβάνονται μονάρχες, όπως ο βασιλιάς Λουδοβίκος Α’ της Βαυαρίας, και πάπες, όπως ο Πάπας Λέων ΙΓ’.
Τον Αύγουστο του 1953, το Υπουργείο Δημόσιας Εκπαίδευσης της Ιταλίας, με ειδικό διάταγμα, κήρυξε το «Καφέ Γκρέκο» ως τόπο ιστορικού και εθνικού ενδιαφέροντος. Σήμερα, προσελκύει εκατοντάδες επισκέπτες, καθημερινά, παρά τις ιδιαίτερα υψηλές του τιμές, αφού ένα εσπρεσάκι κοστίζει 7 ευρώ.
Cafe Slavia, Πράγα
Με υπέροχη θέα στο κάστρο, ιδρύθηκε το 1884, ενώ υπήρξε μάρτυρας των πιο σημαντικών ιστορικών γεγονότων του 20ού αιώνα, τα οποία έλαβαν χώρα στην τσεχική πρωτεύουσα. Εδώ, ο Vaclav Havel σχεδίασε τη Βελούδινη Επανάσταση και έγινε ο τελευταίος πρόεδρος της Τσεχοσλοβακίας.
Ο εσωτερικός διάκοσμος χρονολογείται από τη δεκαετία του 1930, όταν οι παλαιές αρ νουβό διακοσμήσεις του αντικαταστάθηκαν με πιο σύγχρονες υφολογικές μορφές, με έντονες επιρροές του γαλλικού αρ ντεκό.
Το φθινόπωρο του 1911 ο Τσεχοεβραίος συγγραφέας Φραντς Κάφκα έκανε εδώ φιλοσοφικές συζητήσεις με το συμπατριώτη και ομόθρησκό του συγγραφέα Μαξ Μπροντ.
Caffe Florian, Βενετία
Caffe Florian, Βενετία
Το Καφέ Φλοριάν αποτελεί θεσμό και σύμβολο της Βενετίας για 300 χρόνια. Ήταν το αγαπημένο καφενείο των διανοούμενων του 19ου αιώνα, από τον Καζανόβα ως τον Λόρδο Βύρωνα, από τον Γκαίτε ως τον Μαρσέλ Προυστ, από τον Τζέιμς Τζόις ως τη Γερτρούδη Στάιν. Εδώ, συγκεντρώνονταν κορυφαίες προσωπικότητες της Ευρώπης, οι οποίοι γοητεύτηκαν από τη μαγεία του βενετσιάνικου καφέ και εξέφρασαν τον ενθουσιασμό τους σε πίνακες ζωγραφικής και μυθιστορήματα.
H εσωτερική διακόσμηση χρονολογείται από το 19ο αιώνα. Το 1848, όταν τερματίστηκε η μακρόχρονη Αυστριακή κατοχή της Βενετίας, ο ιδιοκτήτης του ανέθεσε στον καλλιτέχνη Ludovico Cadorin να αναμορφώσει το καφέ του στο επονομαζόμενο γαλλικό ρυθμό Πομπαντούρ.
Δέκα χρόνια αργότερα, στις 24 Ιουλίου 1858, το «Καφέ Φλοριάν» επαναλειτούργησε με πολυτελείς αίθουσες, αλληγορικούς πίνακες στους τοίχους και μεγάλους χρυσοποίκιλτους καθρέπτες, κόκκινους βελούδινους καναπέδες και μαρμάρινα τραπέζια και σερβίτσια Μουράνο. Στην «Αίθουσα των Διάσημων Ανδρών» απεικονίζονται σε πίνακες του Τζούλιο Καρλίνι δέκα διάσημοι Βενετοί. Το 2003, η Ιρένε Άντερσνερ, Αυστριακή ζωγράφος από το Σάλτσμπουργκ, φιλοτέχνησε και τα δέκα πορτρέτα των «Διάσημων Γυναικών».
Café de l’Opera, Βαρκελώνη
Άνοιξε το 1929 και βρίσκεται κοντά στην πλατεία Λα Ράμπλα, απέναντι από την όπερα. Οι φίλοι της Art Nouveau, μάλλον, θα απολαύσουν όσο τίποτα αυτό το καφενείο. Σε ειδυλλιακή τοποθεσία, είναι το ιδανικό μέρος για να νιώσει κάποιος στο έπακρο τη ζωή της πόλης. Αποτελεί στέκι καλλιτεχνών και μουσικών όπερας για πάνω από έναν αιώνα. Αξίζει να σημειωθεί ότι δεν υπάρχει ούτε μια ημέρα, ούτε καν κατά τη διάρκεια του ισπανικού εμφύλιου πολέμου, χωρίς να ανοίξει το «Café de l΄Opera», το οποίο θεωρείται ως μέρος της πολιτιστικής κληρονομιάς της Βαρκελώνης.
Α Brasileira, Λισαβόνα
Ένα από τα παλαιότερα και πιο γνωστά καφέ στην παλιά συνοικία της πόλης. Ξεκίνησε τη λειτουργία του το 1905 και έχει υπέροχη αρ νουβό διακόσμηση. Γνωστός θαμώνας του, ο ποιητής Φερνάντο Πεσόα, του οποίου το χάλκινο άγαλμα βρίσκεται ανάμεσα στα τραπέζια. Μπροστά στο καφέ, πλανόδιοι μουσικοί παίζουν φολκ ή λάτιν τζαζ διασκεδάζοντας τους θαμώνες.
Cafè Odeon, Ζυρίχη
Cafè Odeon, Ζυρίχη
Ένα από τα πιο διάσημα καφέ της Ζυρίχης, άνοιξε το 1910 και υπήρξε το αγαπημένο στέκι πολλών ζωγράφων, συγγραφέων, μουσικών και επιστημόνων μεταξύ των οποίων ο Άλμπερτ Αϊνστάιν, ο Τζέιμς Τζόις, ο Λένιν και ο Πικάσο. Σημείο συνάντησης πνευματικών ανθρώπων της εποχής αλλά και της υψηλής κοινωνίας. Σήμερα, αποτελεί σήμα-κατατεθέν της πόλης αλλά και ζωντανή ανάμνηση του παρελθόντος με σήμα κατατεθέν τις vintage στολές του προσωπικού.