Σε αντίθεση με ό,τι πιστεύουν πολλοί, η μάθηση δεν σταματά ποτέ στο σχολείο. Ωστόσο, το ενδιαφέρον και η περιέργειά μας να το κάνουμε αυτό κάπου στην πορεία εξασθενεί. Ο λόγος, όπως πολλοί αρέσκονται να το θέτουν, είναι ότι “η ζωή συμβαίνει”, ότι οι δυσκολίες της ζωής αμβλύνουν το μυαλό μας.
Αν και αυτό μπορεί να είναι αλήθεια, δεν σημαίνει, ωστόσο, ότι δεν υπάρχει επιστροφή.
Είναι πάντα δυνατό να ανακτήσουμε το ενδιαφέρον και την περιέργεια για τον κόσμο γύρω μας, με αποτέλεσμα να μάθουμε περισσότερα γι’ αυτόν. Μόνο όταν μάθετε περισσότερα γι’ αυτόν, θα είστε εξοπλισμένοι για να τον χειριστείτε με αυτοπεποίθηση.
Δείτε πώς μπορείτε να το κάνετε αυτό.
Ρωτήστε τα πάντα σαν παιδί
Στον σημερινό κόσμο, κατακλυζόμαστε συνεχώς από πληροφορίες. Το ρεύμα είναι τόσο ισχυρό που σπάνια καταφέρνουμε να βγούμε στην επιφάνεια για μια ανάσα. Ποιο είναι το νόημα, λοιπόν, όλων αυτών των πληροφοριών όταν δεν βγάζουμε νόημα από αυτές; Μόνο όταν αμφισβητούμε κάτι, έχουμε λόγο να σκάψουμε βαθύτερα, και μόνο όταν σκάβουμε βαθύτερα, βρίσκουμε κάτι που αξίζει να μάθουμε. Πώς μπορείτε λοιπόν να αρχίσετε να αμφισβητείτε; Μπορείτε να ξεκινήσετε με καθημερινές, τακτικές δραστηριότητες.
Όταν διαβάζετε τις ειδήσεις, μην αποδέχεστε τα πάντα ως αδιαμφισβήτητα γεγονότα. Αμφισβητήστε τα, και στη συνέχεια ακολουθήστε με ανάγνωση στο παρασκήνιο για πρόσθετες πληροφορίες μέχρι να μπορέσετε να σχηματίσετε τη δική σας γνώμη. Όταν κάποιος σας δίνει ένα “γεγονός”, μην το αποδέχεστε για τοις μετρητοίς, όσο πειστικό κι αν ακούγεται. Απλά αναρωτηθείτε: “Είναι αυτό πραγματικά αλήθεια; Θα μπορούσε να υπάρχει κάτι περισσότερο σε αυτό;” Η αμφισβήτηση είναι μια συνήθεια που διαμορφώνεται με την πάροδο του χρόνου. Είναι ο μόνος τρόπος για να αρχίσετε να σκέφτεστε – για οτιδήποτε. Όχι μόνο αποκτάτε μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση, αλλά εμπνέετε και τους άλλους να αμφισβητήσουν τις δικές τους απόψεις και γνώσεις.
Μπείτε σε συζητήσεις με ανθρώπους με τους οποίους διαφωνείτε
Απαραίτητη προϋπόθεση για τη μάθηση είναι το ανοιχτό μυαλό, και δεν μπορεί κανείς να ελπίζει ότι θα μάθει αν οι πόρτες δεν είναι πάντα ανοιχτές. Ένας τρόπος για να εκπαιδεύσετε το μυαλό σας να το κάνει αυτό είναι να εμπλακείτε σε μια πολιτισμένη συζήτηση με κάποιον με τον οποίο διαφωνείτε. Ας είμαστε ειλικρινείς όμως, κανείς δεν μπαίνει ποτέ οικειοθελώς σε αυτές τις συζητήσεις, καθώς μοιάζουν με χάσιμο χρόνου. Αλλά είναι χάσιμο χρόνου μόνο αν η πρόθεσή σας είναι να πείσετε το άλλο άτομο ότι έχετε δίκιο. Η μάθηση μπορεί να συμβεί μόνο όταν είστε ανοιχτοί στο γεγονός ότι θα μπορούσατε να κάνετε και λάθος.
“Επιτρέψτε στον εαυτό σας τη δυσάρεστη πολυτέλεια να αλλάξετε γνώμη” Φυσικά, ακόμη και με αυτή τη στάση, αυτό δεν είναι εύκολη υπόθεση. Είναι δύσκολο να ακούσεις κάποιον του οποίου τη γνώμη δεν σέβεσαι, πόσο μάλλον να του μιλήσεις. Αλλά είναι σημαντικό να αφήσετε στην άκρη τις προκαταλήψεις και να προσπαθήσετε να κατανοήσετε τη βάση των απόψεών τους. Υπάρχει πολύ μεγάλη πιθανότητα να κερδίσετε, αν όχι μια σημαντική, τουλάχιστον μια διαφορετική οπτική γωνία. Ακόμη και αν δεν την κερδίσετε, θα έχετε, τουλάχιστον, μάθει να διαφωνείτε με πολιτισμένο τρόπο. Το σημαντικό είναι ότι στο τέλος της ημέρας θα έχετε μάθει κάτι.
Μιλήστε με ανθρώπους που τα έχουν περάσει όλα αυτά
Η συναναστροφή με τους συνομηλίκους μας έχει τα πλεονεκτήματά της, αφού είμαστε όλοι στην ίδια βάρκα. Αλλά η συνειρμική μάθηση τελειώνει εκεί, καθώς κανείς από όσους βρίσκονται σε αυτό το πλοίο δεν θα έχει βιώσει τι βρίσκεται πέρα από αυτό. Γι’ αυτό χρειαζόμαστε συνεχείς εισροές από ανθρώπους που έχουν βιώσει περισσότερα από τη ζωή από ό,τι εμείς. Μαθαίνουμε καλύτερα μέσα από τις ιστορίες τους. Αν και είναι μια μεγάλη πηγή αξιόπιστων συμβουλών, είναι καλύτερο να μην τις ζητάμε. Γιατί; Επειδή οι συμβουλές είναι συγκεκριμένες για μια κατάσταση. Θα μάθετε πολύ περισσότερα όταν τους ρωτήσετε για τη ζωή τους, για το πώς έκαναν αυτό και εκείνο και τι σκέφτονται για αυτό και εκείνο. Από την ιστορία ενός ατόμου και μόνο, θα έχετε μια δεξαμενή πληροφοριών και προοπτικών, τα οποία αυξάνουν την οργή με την οποία βλέπετε τον κόσμο. Αυτός είναι ένας πολύ καλός τρόπος να μαθαίνεις, επειδή τις περισσότερες φορές ζούμε μέσα από τις ζωές των άλλων. Σκεφτείτε το σαν να διαβάζετε ένα καλό βιβλίο, γιατί αυτός δεν είναι ο ίδιος λόγος για τον οποίο διαβάζουμε;
Ασχοληθείτε με μηχανική εργασία
Πρέπει να ακούγεται αντιφατικό το ότι μπορεί κανείς να μάθει περισσότερα κάνοντας πράγματα που δεν απαιτούν πολλή σκέψη. Η αλήθεια είναι ότι όταν εμπλέκεστε σε εργασίες όπως η κηπουρική, το ράψιμο, το πλέξιμο ή οτιδήποτε άλλο που εμπλέκει τα χέρια σας περισσότερο από το μυαλό σας, αφήνετε το μυαλό σας να περιπλανηθεί. Οι επιστήμονες το αποκαλούν αυτό “περίοδο επώασης”. Είναι ο απαραίτητος χώρος και χρόνος που χρειάζεται το μυαλό σας προκειμένου να ταξινομήσει τα πράγματα, να βρει μοτίβα και να δημιουργήσει ιδέες. Αυτό αποτελεί ένα κρίσιμο μέρος της διαδικασίας της μάθησης – την ικανότητα εφαρμογής. Εφόσον το νόημα της μάθησης είναι η εφαρμογή, είναι λογικό να την εξασκείτε.
Στο τέλος, θα διαπιστώσετε ότι η μάθηση δεν έχει να κάνει μόνο με την απόκτηση γνώσεων, αλλά και με την εκμάθηση νέων τρόπων μάθησης, για να κρατάτε το μυαλό, τα αυτιά και τα μάτια σας ανοιχτά. Μόνο όταν το κάνετε αυτό, εκπαιδεύετε το μυαλό σας να είναι δεκτικό σε όλα όσα έχει να προσφέρει ο κόσμος- και ο μόνος τρόπος για να το κάνετε αυτό είναι να μάθετε να είστε και πάλι περίεργοι.