Αποτελεί την υπέρτατη μορφή του ελληνικού μπάσκετ. Όσοι είχαν την τύχη να τον προλάβουν, θυμούνται ακόμη την απίστευτη τεχνική του, την αστείρευτη δύναμη του, την ψυχραιμία, αλλά πάνω απ’όλα τη σεμνότητα και τον επαγγελματισμό του.
Ο λόγος φυσικά για το Νίκο Γκάλη.
Ποιος όμως είναι ο Νίκος Γκάλης; Αρκετοί αναγνώστες ήταν αγέννητοι την περίοδο που ο “γκάνγκστερ” εκτελούσε τους αντιπάλους του στο παρκέ.
Ας δούμε κάποια σημαντικά σημεία στην ζωή και στην καριέρα του καλαθοσφαιριστή.
Ο Νίκος Γκάλης γεννήθηκε το 1957 στο Νιου Τζέρσεϊ των ΗΠΑ. Γιος μεταναστών με καταγωγή από τη Ρόδο, μεγάλωσε στην Αμερική. Το 1975 εισήχθη στο καθολικό πανεπιστήμιο του Σίτον Χολ του οποίου η ομάδα μπάσκετ φημίζεται για τις διακρίσεις της. Ξεχώρισε γρήγορα και έγινε ένας από τους καλύτερους καλαθοσφαιριστές του κολλεγιακού πρωταθλήματος. Αγωνιζόταν στη θέση του σούτιγκ γκαρντ και σκόραρε με μεγάλη ποικιλία κινήσεων. Την περίοδο 1978-79 αναδείχθηκε τρίτος σκόρερ στο κολεγιακό πρωτάθλημα του NCAA με 27,5 πόντους μ.ο. πίσω τον δεύτερο (και μετέπειτα θρύλο του ΝΒΑ) Λάρι Μπερντ. Στο τέλος εκείνης της σεζόν συμμετείχε στο ντραφτ (θεσμοθετημένη διαδικασία επιλογής μελλοντικών επαγγελματιών από αθλητικά σωματεία στις Η.Π.Α.) του NBA και επιλέχθηκε από την ομάδα Boston Celtics μόλις στον τρίτο γύρο της διαδικασίας και συνολικά την 68η θέση.
Πρώτα βήματα στην Ελλάδα
Το καλοκαίρι του 1979 οι ελληνικές ομάδες του Παναθηναϊκού και του Ολυμπιακού εκδήλωσαν το ενδιαφέρον τους για να τον αποκτήσουν όμως τελικά ο ίδιος προτίμησε να ενταχθεί στην ομάδα του Άρη, ο οποίος είχε αναδειχθεί πρωταθλητής Ελλάδας. Την πρώτη του σεζόν στην Ελλάδα αναδείχθηκε 3ος σκόρερ στο ελληνικό πρωτάθλημα. Από την επόμενη χρονιά όμως έγινε ο πρώτος σκόρερ του ελληνικού πρωταθλήματος και συνέχισε να κατακτά την πρώτη θέση για 11 συνεχόμενα έτη συνολικά. Ολοκλήρωσε την περίοδο 1980-81 με 44 πόντους κατα μέσο όρο σημειώντας την καλύτερη επίδοση σε συγκομιδή πόντων σε μέσο όρο στην καριέρα του.
Το 1985 ο Άρης κατέκτησε το Πρωτάθλημα και το Κύπελλο Ελλάδας που ήταν και το πρώτο νταμπλ του συλλόγου. Στην Ευρώπη σημειώθηκε η μεγαλύτερη διάκριση του συλλόγου έως τότε με τη συμμετοχή στον ημιτελικό του Κυπέλλου Κόρατς εναντίον της Ciao Crem Varese. Το 1986 ο Γκάλης κατέκτησε το πρωτάθλημα Ελλάδας και αναδείχθηκε πρώτος σκόρερ στο Μουντομπάσκετ της Ισπανίας με την Ελλάδα να τερματίζει 10η συμμετέχοντας για πρώτη φορά στην ιστορία της σε τελική φάση Μουντομπάσκετ.
Το 1987 κατέκτησε το δεύτερο νταμπλ του με τον Άρη. Μετά από την επιτυχημένη σεζόν του με τον Άρη αγωνίστηκε στο Ευρωμπάσκετ 1987 με την εθνική Ελλάδας. Ο Γκάλης αναδείχθηκε πρώτος σκόρερ (με μ.ο. 37 πόντους) και MVP της διοργάνωσης και η Εθνική Ελλάδας αναδείχθηκε πρωταθλήτρια Ευρώπης, πέρα από κάθε προγνωστικό. Με κορυφαίο αθλητή μακράν το Νίκο Γκάλη η εθνική Ελλάδος που δεν είχε έως τότε καμιά διάκριση σε επίπεδο κορυφής, επικράτησε απέναντι σε ομάδες με τεράστια ιστορία στο θεσμό όπως η Σοβιετική Ένωση και η Γιουγκοσλαβία. Αναδείχθηκε κορυφαίος Ευρωπαίος καλαθοσφαιριστής για το 1987. Πλέον και τυπικά αποτελούσε έναν από τους κορυφαίους αθλητές του ευρωπαϊκού μπάσκετ.
Οι επόμενες τρεις σεζόν αποτέλεσαν μια περίοδο που ο Άρης ήταν κυρίαρχος του αθλήματος στην Ελλάδα αλλά και μια από τις κορυφαίες ομάδες της Ευρώπης. Το 1988, 1989, 1990 ο Άρης κατέκτησε το νταμπλ στην Ελλάδα και συμμετείχε σε τρία διαδοχικά φάιναλ φορ του Κυπέλλου Πρωταθλητριών Ευρώπης με το Γκάλη να ηγείται της ομάδας.
Μεταγραφή στον Παναθηναϊκό και το τέλος της καριέρας του
Με την έναρξη της περιόδου 1994-95 ο Παναθηναϊκός απέκτησε τον Παναγιώτη Γιαννάκη και έθεσε ως στόχο την κατάκτηση του ευρωπαϊκού πρωταθλήματος. Ο Γκάλης εξακολουθούσε να είναι ο κορυφαίος σε επιδόσεις όμως η ομαδική λειτουργία παρουσίασε αδυναμίες σε μια περίοδο που ο Παναθηναϊκός έπρεπε να διεκδικήσει προκρίσεις από πολύ νωρίς σε αγώνες νοκ άουτ.
Ο Νίκος Γκάλης, μετά την σύντομη πορεία του στον Παναθηναϊκό, ανακοίνωσε την αποχώρησή του από το άθλημα στις 29 Σεπτεμβρίου του 1995.
Μετά την απόσυρσή του από το άθλημα, ασχολήθηκε με τη δημιουργία αθλητικής κατασκήνωσης για παιδιά στη Χαλκιδική έως το 2006.
Το 2004 μετέφερε την Ολυμπιακή Φλόγα ως πρώτος λαμπηδρόμος μέσα στο Ολυμπιακό Στάδιο για την τελετή έναρξης της διοργάνωσης.
Το 2007 τιμήθηκε με το μετάλλιο τιμής στην Ευρωλίγκα και έγινε μέλος του ευρωπαϊκού Hall of Fame της ΦΙΜΠΑ κατά την πρώτη επιλογή του θεσμού, ενώ το 2013 έγινε υποψήφιος για να ενταχθεί στο Hall of Fame του NBA.
