Όλοι έχουμε δει τις τεράστιες ουρές λευκού νέφους που αφήνουν πίσω τους πολλά από τα αεροπλάνα που πετούν στον ελληνικό ουρανό. Ωστόσο υπάρχει και ένα 33% των Ελλήνων που πιστεύει πως πρόκειται για ψεκαστικά που στόχο έχουν τον έλεγχο των συνειδήσεων ή την αλλαγή του κλίματος.
Και για να μιλάμε με στοιχεία, σύμφωνα με την δημοσκόπηση της Metron Analysis του Σεπτεμβρίου του 2013, το 33% των Ελλήνων που συμμετείχαν στην έρευνα απάντησαν «ναι» στο ερώτημα εάν συμφωνούν πως γίνονται ρίψεις χημικών. Η σπέκουλα και η σάτιρα που ακολούθησε στα social media δεν έχει τέλος. Πολιτικά κόμματα μάλιστα βρέθηκαν υπέρμαχοι αυτής της άποψης. Ποια είναι όμως η αλήθεια;
Οι λευκές ουρές που δημιουργούν οι πτήσεις των αεροπλάνων προέρχονται από υδρατμούς που σχηματίζονται κατά την καύση του ντίζελ και μετατρέπονται σε πάγο στις πολύ χαμηλές θερμοκρασίες της ατμόσφαιρας σε αυτά τα ύψη (των 15.000 και άνω ποδιών) που πετούν τα σκάφη.
Οι ουρές αυτές μπορούν να μετασχηματιστούν σε λεπτά γραμμικά σύννεφα, με πιθανό ενδεχόμενο την αλλαγή του κλίματος. Μερικά από αυτά αντανακλούν τη θερμότητα του ήλιου πριν φτάσει στην επιφάνεια της Γης, σε μια επίδραση ψύξης.
Γενικά όμως τα σύννεφα αυτά παγιδεύουν τη θερμότητα και συμβάλουν περισσότερο στην αύξηση της θερμοκρασίας απ’ ότι οι εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα του αεροσκάφους. Μια νέα περιβαλλοντική μελέτη της «Environmental Research Letters» αποδεικνύει ότι τα αεροπλάνα θα μπορούσαν να αποφύγουν τη διαδικασία επιρροής του καιρού.
Το πείραμα έδειξε ότι μια παράκαμψη 13,7 μιλίων σε μια υπερατλαντική πτήση εξάλειψε μια ουρά μήκους 62 μιλίων και κατά συνέπεια τη δημιουργία τέτοιων σύννεφων. Ετσι παρά τις επιπλέον εκπομπές που απέφερε η παράκαμψη, η πτήση προξένησε λιγότερη θερμότητα στην ατμόσφαιρα.
Παρ ‘όλα αυτά, κανείς δεν προτείνει ακόμα τη δρομολόγηση τέτοιων παρακάμψεων. Οι μετεωρολόγοι μπορούν να προβλέψουν τον σχηματισμό ουρών, αλλά είναι ακόμα υπό εξέταση το αν οι προβλέψεις είναι αρκετά ακριβείς για να δικαιολογήσουν μια αναπροσαρμογή των πτήσεων.
Οι υποστηριχτές της θεωρίας των αεροψεκασμών ισχυρίζονται ότι οι φυσικές ουρές που δημιουργούν τα σκάφη είναι μικρές και διαρκούν λίγο, ενώ οι… χημικές παραμένουν για μεγάλο χρονικό διάστημα και κάποιες φορές παίρνουν διάφορα σχέδια και χρωματισμούς.
Η απάντηση της επιστήμης είναι ότι τo φαινόμενα υγροποίησης των υδρατμών είναι αρκετό για να εξηγήσει και τα μεγαλύτερης διάρκειας και μεγέθους γραμμικά σύννεφα. Ο αστάθμητος παράγοντας είναι η θερμοκρασία της ατμόσφαιρας, που δημιουργεί κατά το δοκούν διαφορετικά είδη σύννεφων (με υγρό νερό ή κρυστάλλους πάγου, διαφορετική πυκνότητα ή χρώμα κλπ.).
Οι μετεωρολόγοι αναγνωρίζουν πράγματι ότι υπάρχουν αρκετά είδη διαφορετικών ουρών, συμπληρώνουν όμως ότι αεροπλάνα που πετάνε περίπου την ίδια ώρα, στο ίδιο υψόμετρο και στις ίδιες συνθήκες σχηματίζουν παρόμοιες ουρές και κατ’ επέκταση σύννεφα.