Ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα στη φορολόγηση εισοδημάτων από ενοίκια στην Ελλάδα είναι η διαδεδομένη πρακτική της δήλωσης χαμηλότερων ποσών στην εφορία από εκείνα που πραγματικά καταβάλλονται. Είναι μια τακτική που ευνοεί την εκτεταμένη φοροδιαφυγή και ζημιώνει το κράτος, στερώντας πολύτιμα έσοδα.
Τι συμβαίνει σήμερα;
Αυτή τη στιγμή, είναι κοινή πρακτική ο ιδιοκτήτης και ο ενοικιαστής να συντάσσουν ένα ιδιωτικό συμφωνητικό με το πραγματικό ενοίκιο, π.χ. 1.000€, αλλά να κατατίθεται στην Εφορία ηλεκτρονικό μισθωτήριο με σαφώς χαμηλότερο ποσό, π.χ. 300€. Η διαφορά (700€) δίνεται μετρητά, «κάτω από το τραπέζι», ώστε ο ιδιοκτήτης να φορολογείται μόνο για το ποσό που φαίνεται στην εφορία. Σε ένα τέτοιο παράδειγμα, το κράτος χάνει περίπου 8.400€ φορολογητέα ύλη ετησίως, που αντιστοιχεί τουλάχιστον σε 1.000€ επιπλέον φόρους ανά ακίνητο.
Η πρακτική αυτή συντηρείται λόγω φόβου: οι ενοικιαστές φοβούνται ότι, αν καταγγείλουν αυτή την παράνομη συμφωνία, θα αντιμετωπίσουν έξωση ή αύξηση του ενοικίου τους.
Τι μπορεί να κάνει η κυβέρνηση;
Η λύση είναι η δημιουργία ενός ουσιαστικού κινήτρου για τον ενοικιαστή ώστε να καταγγείλει τη φοροδιαφυγή του ιδιοκτήτη. Ένα τέτοιο μέτρο θα μπορούσε να περιλαμβάνει τα εξής:
-
Προστασία από αύξηση ενοικίουΌποιος ενοικιαστής αποκαλύψει στις φορολογικές αρχές το πραγματικό ενοίκιο, να προστατεύεται με νόμο για διάστημα 3 έως 5 ετών από οποιαδήποτε αύξηση.
-
Προστασία από έξωσηΠαράλληλα, ο ιδιοκτήτης να μην μπορεί να προχωρήσει σε έξωση του συγκεκριμένου ενοικιαστή για το ίδιο χρονικό διάστημα, δημιουργώντας μια ισχυρή ασπίδα προστασίας.
-
Ποινή στον ιδιοκτήτηΟ ιδιοκτήτης, πέρα από το πρόστιμο και τους φόρους που θα κληθεί να καταβάλει, θα έχει ως επιπλέον συνέπεια την υποχρέωση να διατηρήσει σταθερό το ενοίκιο στο δηλωθέν πραγματικό ποσό, χωρίς δυνατότητα αναπροσαρμογής προς τα πάνω.
Τα οφέλη για το κράτος και την κοινωνία
Μια τέτοια πολιτική θα έχει πολλαπλά θετικά αποτελέσματα:
-
Αύξηση φορολογικών εσόδωνΥπολογίζεται ότι το κράτος χάνει δισεκατομμύρια ευρώ κάθε χρόνο από αδήλωτα ενοίκια. Με το μέτρο αυτό, μεγάλο μέρος της φοροδιαφυγής θα περιοριστεί δραστικά.
-
Αίσθημα δικαιοσύνης και εμπιστοσύνηςΟι συνεπείς φορολογούμενοι, που σήμερα νιώθουν αδικημένοι, θα δουν ότι υπάρχει ένα σύστημα δικαιοσύνης και διαφάνειας που λειτουργεί πραγματικά.
-
Περιορισμός της παραοικονομίαςΘα μειωθεί δραστικά η κυκλοφορία «μαύρου» χρήματος, το οποίο τροφοδοτεί τη φοροδιαφυγή και τη διαφθορά.
-
Ενίσχυση της κοινωνικής συνοχήςΗ προστασία των ενοικιαστών και η δίκαιη μεταχείριση όλων των πολιτών συμβάλλει στη δημιουργία μιας πιο συνεκτικής και δίκαιης κοινωνίας.
Συμπέρασμα
Η υιοθέτηση ενός τέτοιου μέτρου είναι απόλυτα εφικτή και απαραίτητη, αν πραγματικά θέλει η κυβέρνηση να καταπολεμήσει τη φοροδιαφυγή στα ακίνητα. Με την κατάλληλη πολιτική βούληση, μπορεί να πετύχει άμεσα αποτελέσματα προς όφελος της κοινωνίας και του κράτους. Το κλειδί βρίσκεται στη στήριξη και προστασία του ενοικιαστή, ώστε να είναι σε θέση να πει την αλήγθεια χωρίς φόβο.