Σε απόσταση μόλις 15 χιλιομέτρων από την καρδιά της Αθήνας, υπάρχουν περιοχές που συχνά χαρακτηρίζονται ως «ανεξάρτητες δημοκρατίες» – γειτονιές και καταυλισμοί όπου η εγκληματικότητα φαίνεται να ανθίζει και η παρουσία της Αστυνομίας είναι περιορισμένη. Περιοχές όπως η Νέα Ζωή, το Ψάρι και η Σκάρπα στον Ασπρόπυργο, το Ζεφύρι, καθώς και τετράγωνα στο Μενίδι και τα Λιόσια, συχνά αναφέρονται στα μέσα ενημέρωσης ως περιοχές όπου οι νόμοι και οι κανόνες της Πολιτείας δεν εφαρμόζονται όπως στις υπόλοιπες αστικές περιοχές.
Ωστόσο, είναι σημαντικό να αναγνωριστεί ότι τα ζητήματα αυτά είναι πολυδιάστατα και πολύπλοκα, και δεν πρέπει να οδηγούν σε γενικεύσεις και στερεότυπα για ολόκληρες κοινότητες. Η εικόνα που έχει δημιουργηθεί γύρω από αυτές τις περιοχές συχνά εστιάζει σε προβλήματα εγκληματικότητας και παρανομίας, αφήνοντας εκτός πλαισίου τη ζωή των ανθρώπων που κατοικούν εκεί και δεν συμμετέχουν σε παράνομες δραστηριότητες.
Η σύνδεση με την εγκληματικότητα
Σύμφωνα με αναφορές της Αστυνομίας, οι καταυλισμοί Ρομά που βρίσκονται σε αυτές τις περιοχές συχνά παρουσιάζονται ως κέντρα παράνομων δραστηριοτήτων, όπως το λαθρεμπόριο ναρκωτικών, όπλων και τσιγάρων. Αυτή η εγκληματική δράση προκαλεί μεγάλα προβλήματα στην τοπική κοινωνία και αυξάνει τα ποσοστά εγκληματικότητας στο λεκανοπέδιο της Αττικής. Σε απόρρητες εκθέσεις, εκτιμάται ότι το 50% της εγκληματικότητας πηγάζει από περιοχές που βρίσκονται υπό τον έλεγχο μαφιόζικων ομάδων.
Παρά τις αναφορές αυτές, είναι σημαντικό να τονιστεί ότι η πλειονότητα των κατοίκων αυτών των συνοικισμών δεν συμμετέχουν σε τέτοιες παράνομες δραστηριότητες. Πολλοί από αυτούς τους ανθρώπους ζουν υπό δύσκολες συνθήκες και παλεύουν για την καθημερινή τους επιβίωση. Η σύνδεση της εγκληματικότητας με μια συγκεκριμένη κοινωνική ομάδα, όπως οι Ρομά, είναι επικίνδυνη και ανακριβής, καθώς δημιουργεί διακρίσεις και στιγματίζει ανθρώπους που δεν εμπλέκονται σε παράνομες δραστηριότητες.
Η πραγματική εικόνα των κοινοτήτων
Οι Ρομά, που συχνά στοχοποιούνται ως υπεύθυνοι για την εγκληματικότητα σε αυτές τις περιοχές, αποτελούν μια εθνοτική ομάδα με μακρά ιστορία και πλούσιο πολιτισμό. Οι περισσότεροι από τους κατοίκους αυτών των συνοικισμών δεν έχουν καμία σχέση με τις παράνομες δραστηριότητες και βρίσκονται και οι ίδιοι εγκλωβισμένοι σε μια κατάσταση που δημιουργεί φόβο και αβεβαιότητα.
Οι κοινωνικές ανισότητες, η έλλειψη πρόσβασης σε βασικές υπηρεσίες και η περιθωριοποίηση αποτελούν σημαντικούς παράγοντες που επιδεινώνουν τα προβλήματα σε αυτές τις περιοχές. Οι κάτοικοι συχνά δεν έχουν τις ίδιες ευκαιρίες για εκπαίδευση, εργασία και υγειονομική περίθαλψη, κάτι που δυσχεραίνει την προσπάθειά τους να βελτιώσουν τη ζωή τους.
Η ανάγκη για αλλαγή προσέγγισης
Είναι ζωτικής σημασίας η κοινωνία και τα μέσα ενημέρωσης να προσεγγίζουν αυτές τις περιοχές με σεβασμό και αντικειμενικότητα. Αντί να παρουσιάζονται ως «απαγορευμένες ζώνες» ή «παράδεισοι εγκληματικότητας», είναι σημαντικό να αναγνωριστούν οι βαθύτερες αιτίες που οδηγούν σε παρανομία και κοινωνική περιθωριοποίηση. Οι λύσεις δεν μπορούν να έρθουν μέσα από τη στοχοποίηση ολόκληρων κοινοτήτων, αλλά μέσω της δημιουργίας ευκαιριών και της ενίσχυσης της κοινωνικής συνοχής.
Η αστυνομική παρουσία είναι αναγκαία για την καταπολέμηση της εγκληματικότητας, αλλά εξίσου αναγκαίες είναι οι πολιτικές που στοχεύουν στη βελτίωση της ποιότητας ζωής αυτών των ανθρώπων. Η εκπαίδευση, η εργασία και η πρόσβαση σε υγειονομικές υπηρεσίες είναι θεμελιώδη δικαιώματα που μπορούν να βοηθήσουν στη μείωση της εγκληματικότητας και στην ενίσχυση της κοινωνικής ένταξης.
Συμπέρασμα
Οι περιοχές όπως το Ζεφύρι, το Μενίδι και ο Ασπρόπυργος χρειάζονται την προσοχή της Πολιτείας, όχι μόνο για την καταπολέμηση της εγκληματικότητας, αλλά και για την προώθηση της κοινωνικής ισότητας. Η αλλαγή δεν θα έρθει μόνο με την ενίσχυση της αστυνόμευσης, αλλά με τη δημιουργία ενός πλαισίου που θα επιτρέπει στους ανθρώπους να ζουν με αξιοπρέπεια και να έχουν τις ίδιες ευκαιρίες με όλους τους άλλους πολίτες.